Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև լարվածությունը կրկին աճում է։ Վերջին օրերին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանդես է եկել նոր սպառնալիքներով, որոնք անմիջապես մեծ աղմուկ են բարձրացրել թե՛ Հայաստանում, թե՛ միջազգային քաղաքական շրջանակներում։ Նա կրկին կասկածի տակ է դրել Հայաստանի սահմանները, մեղադրել Երևանին և բացահայտ ակնարկել նոր էսկալացիայի մասին։
Ինչպե՞ս է արձագանքել Նիկոլ Փաշինյանը այս հայտարարություններին։
Կա՞ վտանգ նոր ռազմական գործողությունների, թե՞ սա հերթական հոգեբանական ճնշման փորձ է։
Ինչ դիրքորոշում ունի միջազգային հանրությունը այս հարցում։
Փաշինյանի պատասխանը հստակ էր՝ Հայաստանը չի ընդունելու սպառնալիքները և պաշտպանելու է իր ինքնիշխանությունը։
Ի՞նչ է ասել Ալիևը և ինչու՞ է դա կարևոր
Ադրբեջանի նախագահը վերջին շրջանում ավելի հաճախ է դիմում սպառնալիքներին և ռազմատենչ հռետորաբանությանը։
Նա հայտարարել է, որ «Հայաստանը պետք է ընդունի Ադրբեջանի բոլոր պայմանները, հակառակ դեպքում հնարավոր են անկանխատեսելի հետևանքներ»։
Համեմատել է Հայաստանի ներկայիս կառավարությանը «անպատասխանատու ուժի» հետ, որը իբր չի ցանկանում խաղաղություն։
Կրկին խոսել է «Ադրբեջանի պատմական տարածքների» մասին, ինչը հստակ ուղերձ է, որ Բաքուն աչք ունի Հայաստանի որոշ հատվածների վրա։
Այս հայտարարությունները մտահոգիչ են, քանի որ դրանք կարող են լինել նախապատրաստական հող ռազմական գործողությունների համար։
Փաշինյանի արձագանքը. Հայաստանի ուղերձը Բաքվին
Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր վերջին ելույթում խստորեն դատապարտեց Ալիևի ռազմատենչ հայտարարությունները՝ նշելով, որ Հայաստանը պատրաստ է խաղաղ բանակցությունների, բայց երբեք չի ընդունի ուժի սպառնալիքը որպես քաղաքական գործիք։
Փաշինյանի հիմնական հայտարարությունները․
Հայաստանը չի պատրաստվում զիջումների գնալ շանտաժի ներքո։
Ադրբեջանի սպառնալիքները խաթարում են ողջ խաղաղ բանակցային գործընթացը։
Հայաստանը չի ընդունի տարածքային որևէ զիջում՝ անկախ Ադրբեջանի պահանջներից։
Այս հայտարարությունները կարևոր են, քանի որ ցույց են տալիս, որ Երևանը պատրաստ է դիմակայել ճնշմանը և չի պատրաստվում խուսափել հակազդեցությունից։
Ինչ արձագանք կա միջազգային հանրությունից
Ադրբեջանի վերջին գործողությունները և հռետորաբանությունը մտահոգել են ոչ միայն Հայաստանը, այլև միջազգային հանրությունը։
ԱՄՆ-ն և Եվրամիությունը կոչ են արել Բաքվին դադարեցնել սպառնալիքներն ու վերադառնալ կառուցողական բանակցությունների։
Ռուսաստանը դեռևս պահպանում է չեզոք դիրքորոշում, սակայն Մոսկվան չի ցանկանում նոր պատերազմի վերսկսում։
Ֆրանսիան, ավանդաբար պաշտպանելով Հայաստանի դիրքորոշումը, կոչ է արել չխաթարել տարածաշրջանի խաղաղությունը։
Սա ցույց է տալիս, որ Ալիևի ռազմատենչ քաղաքականությունը կարող է միջազգային հարթակում վատ հետևանքներ ունենալ Ադրբեջանի համար։
Հնարավոր զարգացումներ․ ինչ սպասել առաջիկա օրերին
Այս իրավիճակում հնարավոր են մի քանի սցենարներ․
Բանակցությունների շարունակություն, բայց առանց հստակ արդյունքի
Եթե կողմերը շարունակեն հանդիպել բանակցային սեղանի շուրջ, ապա լարվածությունը կարող է ժամանակավորապես թուլանալ։
Սահմանային լարվածության աճ
Չի բացառվում, որ Ադրբեջանի զորքերը կրկին դիմեն սահմանային սադրանքների, ինչպես դա եղել է նախկինում։
Միջազգային ճնշման մեծացում Ադրբեջանի վրա
Եթե Բաքուն շարունակի իր ռազմատենչ հռետորաբանությունը, ապա միջազգային հանրությունը կարող է ավելի ուժեղացնել ճնշումը։
Այս պահին ամեն ինչ կախված է երկու կողմերի հաջորդ քայլերից։
Եզրակացություն․ Հայաստանի դիրքորոշումը հստակ է
Ալիևի սպառնալիքները ցույց են տալիս, որ Ադրբեջանը դեռևս հեռու է իրական խաղաղություն հաստատելուց։
Փաշինյանը հստակ ասաց, որ Հայաստանն ինքը չի գնալու զիջումների ուժի սպառնալիքի ներքո։
Միջազգային հանրությունը սկսել է ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել այս լարվածությանը, ինչը կարող է հետագա զարգացումների վրա ազդեցություն ունենալ։
Առաջիկա օրերին շատ բան կարող է փոխվել, և բոլոր հայերը պետք է ուշադիր հետևեն զարգացումներին։